Miedzyguzkowe również najbardziej dotylne położenia żuchwy
Miedzyguzkowe a niezwykle dotylne położenia żuchwy są również określane mianem położenia centralnego lub centralnego zwarcia. Brill określa je położeniami fizycznymi i więzadłowymi, uważając je za zakończenie mięśniowej i więzadłowej drogi przywodzenia żuchwy. Obecnie (2008) traktowane istnieje wyjątkowo określenie „zwarcie centryczne". Jako zwarcie centrycz-ne Kleinrok i wsp. określają „kontakty zębów w dotylnym położeniu zwarciowym (kontaktowym) żuchwy, w dużym zaguzkowaniu oraz na odległości poślizgu między tymi dwoma pozycjami żuchwy". Mięśniowa droga przywodzenia, zwana również nawykową, liczy na powolnym doprowadzaniu zębów dolnych do kontaktów okludalnych (zwarciowych) przy minimalnym wysiłku fizycznym. Mięśniowa droga przywodzenia rzuca się zwarciem zębów i wygląd ten wybierany jest jak mięśniowe położenie żuchwy. Danie toż stanowi tożsame z położeniem, w jakim zęby przeciwstawne wybierają się w największym kontakcie (zaguzkowaniu). Określenie „maksymalne kontakty miedzyguzkowe" uwypukla stosunki anatomiczne, podczas gdy „kontaktowe położenie mięśniowe" naświetla aspekt fizjologiczny tego jedynego położenia. Tak dlatego obydwa te terminy są synonimami.
Więzadłowa droga przywodzenia żuchwy istnieje więc jedyna, jaką stoją wyrostki kłykciowe w stawach skroniowo-żuchwowych od miejsca, które wywołują w toku mięśniowego położenia żuchwy, do najbardziej dotylnego, zwanego więzadłowym położeniem żuchwy, od jakiego z koncentracji na warunki anatomiczne nie może nastąpić żadne przesunięcie ku tyłowi. Stanowi to zatem ruch, jaki widać ku tyłowi wykonać żuchwa z pracy międzyguzkowej. Brill uważa, że ruch zamykania oraz otwierania realizowany przez wyrostki kłykciowe w czasie drogi więzadłowej jest jasnym ruchem zawiasowym.
Zarb i wsp., składając się na wcześniejszych pracach Posselta, Atwooda także własnych, określają centralne położenie żuchwy w postępowanie bardziej istotny, podając definicje czterech jej usytuowań w ramach tego stwierdzenia:
1. Miedzyguzkowe położenie - położenie, w jakim są maksymalne kontakty zębowe. Używanymi synonimami są: nawykowe położenie zwarciowe, okludalne położenie zębów, okluzja centralna.
2. Mięśniowe (kontaktowe) położenie - prezentuje w czasie, w jakim występuje kontakt powierzchni okludalnych zębów po uniesieniu się żu-
chwy z położenia spoczynkowego, z wystąpieniem minimalnej aktywności fizycznej. Synonimy: kontaktowe (spoczynkowe) położenie, położenie centralne neuromięśniowe, położenie mięśniowe.
3. Dotylne położenie - stosunek żuchwy do szczęki tkwiący w sezonie końcowego ruchu zawiasowego wyrostków kłykciowych. Synonimy: końcowe położenie zawiasowe, położenie więzadłowe, relacja centralna żuchwy.
4. Dotylne kontaktowe położenie - kontaktowe położenie zębów stawiające na wykonanie zawiasowego ruchu zamykania. Synonimy: centralne danie kontaktowe.
Jest wiele myśli i hipotez wyjaśniających lub objaśniających centralne zwarcie, ale - upraszczając zagadnienie - można dostać, że wyzwala ono w terminie końcowego ruchu zawiasowego osi łączącej wyrostki kłykciowe (głowy żuchwy), jaki jest mieszkanie na wykonanie przywodzenia żuchwy do szczęki.
Teraz w piśmiennictwie fachowym traktowane są określenia Bauera i Gutowskiego, którzy dają położenie spoczynkowe, położenie maksymalnego zaguzkowania, czyli zwarcie nawykowe, oraz dotylne położenie zwarciowe żuchwy. Również jako położenie zwarcia centralnego określają stan, w którym położenie maksymalnego zaguzkowania opłaca się z dotyl-nym położeniem zwarciowym. Można zatem przyjąć, że dotylne położenie zwarciowe żuchwy, maksymalne zaguzkowanie zębów oraz drogi poślizgu między tymi położeniami komponują się na założenie zwarcia centralnego czy centrycznego. Zwarciem ekscentrycznym zalicza się to wszystkie pozostałe miejsca i przemieszczenia żuchwy występujące przy kontaktach zębów przeciwstawnych (szczęki i żuchwy).
Jak że z ryciny 31, zasięg nawykowych ruchów żuchwy, w którym następuje odgiyzanie kęsa pokarmowego, jest stosunkowo mały i ma tylko wycinek granicznych ruchów przywodzenia i odwodzenia żuchwy.
Dla celów praktycznych ważna jest informacja, że dotylne położenie żuchwy stanowi niezwykle trwałą, powtarzalną jej wartością i może dawać jako danie wyjściowe przy ustalaniu centralnego zwarcia, zwłaszcza kiedy brakuje podparcia na swoich zębach. Należy również mieć, że dużo dotylne położenie żuchwy jest równoważne z miejscem międzyguzko-wym tylko u około 10% populacji. U pozostałych 90% przy przechodzeniu z założenia międzyguzkowego do najbardziej dotylnego występuje poślizg na przestrzeniach guzków, zwany w piśmiennictwie slide in centric (Pos-selt, Beyron). W sezonie tej prace żuchwa przekłada się nieco do tylu i dołu, co stanowi spowodowane przez tzw. prowadzenie guzkowe zębów trzonowych i przedtrzonowych. Podczas ustalania centralnego zwarcia, po cofnięciu żuchwy do najbardziej dotylnej pozycji zwarciowej, należy pozwalać na niewielki ruch ku przodowi i górze, tak żeby odnalazłaby się ona w daniu mięśniowym, u większości ludzi najbardziej dopuszczonym do pomieszczenia międzyguzkowego. Przeciętna odległość między najbardziej dotylnym położeniem a położeniem międzyguzkowym waha się w miarach 0,5-1 mm.
Boczne ruchy żuchwy
Ruch wysuwania i usuwania żuchwy, jak też ruchy boczne, można zauważyć na poziomej płytce umieszczonej w poszczególnej szczęce, podczas kiedy w różnej umocowany jest właściwy pisak rejestrujący przesunięcia tylno--przednie i boczne. W warunkach prawidłowych pisak zarejestruje wykres o stanie luku gotyckiego, którego wierzchołek będzie wybierał najbardziej dotylne położenie żuchwy, a ramiona zasięg ruchów bocznych. Linia prosta trwająca od wierzchołka pośrodku ramion luku będzie tworzyła doprzednie wysunięcie żuchwy (ryc. 33).
Boczne ruchy żuchwy rozpoczynają się z jej dania międzyguzkowego lub dużo dotylnego i polegają głównie na huśtawkowym przesuwaniu się po jakiejś karcie i asymetrycznym ruchu rotacyjnym.
Strona, po której działa się jedzenie Odwiedź stronę a w jaką żuchwa się przesuwa, nosi nazwę strony pracującej, podczas gdy strona niebiorąca startu w żuciu nosi
nazwę balansującej. Należy w ostatnim zajęciu zwrócić uwagę, że w normalnym, harmonijnym uzębieniu naturalnym po stronie balansującej zęby nie są w stosunku.
Podczas bocznych ruchów żuchwy przemieszczeniu ulegają jej wyrostki kłykciowe (stawowe). Znajomość ich ułożenia jest korzystna przy użytkowaniu artykulatorów nastawianych indywidualnie, które dają na możliwie dokładne odtworzenie ruchów artykulacyjnych żuchwy. Potrzebne są w współczesnym obowiązku reklamy na problem ustalania tzw. kąta Bennetta, jaki jest wykonany przez płaszczyznę strzałkową i możliwość przemieszczania się wyrostka stawowego (w projekcie na platformę poziomą) po stronie balansującej, w terminie wykonywania ruchu bocznego. Średnia liczba tego kąta wynosi około 15°.
Jak wcześniej wspomniano, na spacery boczne żuchwy dominujący wpływ wywierają mięśnie układu stomatognatycznego. Schematyczna rycina 32 dobrze ilustruje kierunek przemieszczeń żuchwy pod wpływem działania poszczególnych mięśni.
Ruchy żuchwy w układu do szczęki mają również nazwę ruchów artykulacyjnych. Ruchy żuchwy i artykulacja żuchwy są więc wzorami i obydwa te przeznaczenia potrafią być eksploatowane w nomenklaturze stomatologicznej.